Ветеринария, мал чарбасын өнүктүрүү, жайыт жана тоют кызматы биринчи жарым жылдыктын отчеттук жыйынын өткөрдү

Суу ресурстары, айыл чарба жана кайра иштетүү өнөр жайы министрлигине караштуу Ветеринария, мал чарбасын өнүктүрүү, жайыт жана тоют кызматы 2025-жылдын биринчи жарым жылдыгы боюнча отчеттук жыйын өткөрдү. Жыйынга министр Бакыт Төрөбаев катышты.

Кызматтын директору Улугбек Кожобергенов төмөнкү багыттар боюнча аткарылган иштерди тууралуу баяндама жасады:

• 2025-жылдын алты айында аткарылган иштер;

• Укуктук ченемдик актылардын кабыл алынышы;

• Бюджет жана каржылоо, атайын эсептин аткарылыщы;

• Эпизоотиялык абал, ветеринардык көзөмөл жана текшерүүлөр;

• Мал союучу жайлар, мал базарлар жана алардын ишмердүүлүгү;

• Мал чарбасын өнүктүрүү, жасалма уруктандыруу;

• Жаныбарларды идентификациялоо жана санариптештирүү иштери;

• Лабораториялык изилдөөлөрдүн жыйынтыктары;

• Жайыт жана тоют багытындагы иштер.

Ветеринария, мал чарбасын өнүктүрүү, жайыт жана тоют кызматынын 2025-жылга бекитилген бюджети – 971 млн 156,3 миң сомду түзөт. Такталган бюджет – 991 млн 217,3 миң сом, анын ичинен – 366 млн 043,6 миң сом каржыланды. Бюджеттин аткарылышы – 36,9 %ды түздү.

Кызматтын 2025-жылга бекитилген атайын эсеби – 200 млн 983,5 миң сом. Анын ичинен – 98 млн 740,1 миң сому атайын эсепке түштү. Башкача айтканда аткарылышы – 49,1% болду.

2025-жылдын 6 айында жалпы республика боюнча 2 279 ишкердик субъект текшерилип, жалпы 1 млн 403 миң сом айып салынды.

2025-жылдын 6 айында 20 357 т сүт азыктары, 12 772 800 даана жумуртка, 188,5 т балык жана балык азыктары, 3 538 т тоок эти, 397,2 т колбаса азыктары жана 27 709 т бодо малдын териси экспортко чыкты.

Республика аймагында 37 ветеринардык өткөрмө пунктары көзөмөл жүргүзөт. Алар: аэропорттордо – 4, кыргыз-казак чек арасында – 7, кыргыз-өзбек чек арасында – 6, кыргыз-тажик чек арасында – 5, кыргыз-кытай чек арасында –3, убактылуу сактоочу жайда – 4, темир-жол станцияларында – 5 жана ички ветеринардык постто – 3.

Өлкө боюнча 117 мал союучу жай бар. Анын 11и ЕАЭБдин ресстрине катталган.

72 – касапкана ветеринардык талапка жооп берет;

45 – талапка жооп бербейт;

13 – убактылуу жабылган;

15 – ички реестрден чыгарылган.

Республика боюнча 43 мал базар иштейт.

Талапка жооп бергени – 20;

Талапака жооп бербегени – 23;

Жаңы салынганы – 7.

Азыркы учурда дагы жаңы муниципалдык 5 мал базар курулуп жатат. Анын экөө Кадамжайда, калган базарлар Ноокен, Кочкор жана Ак-Талаа райондорунда курулууда. Алар да жакынкы күндө ишке берилет.

Бүткүл дүйнөлүк жаныбарлардын саламаттыгын коргоо уюму тарабынан (ВОЗЖ) 2025-жылдын май айында өткөн 92-башкы сессиянын №14 тескемесине ылайык, Кыргыз Республикасында шарп ылаңын көзөмөлдөөнүн расмий программасы кайрадан жактырылып, бекитилди.

2025-жылдын февраль айында Ветеринардык кызмат тарабынан демилгеленип, кой- эчкилердин кыргын жана шарп ылаңдарына статус алууга Бүткүл дүйнөлүк жаныбарлардын саламаттыгын коргоо уюмунун эксперттери менен тажырыйба алмашуу форуму өттү.

2025-жылдын 11-23 августунда Бүткүл дүйнөлүк жаныбарлардын саламаттыгын коргоо уюмунун (ВОЗЖ МЭБ) эксперттери тарабынан Кыргыз Республикасынын аймагында кой-эчкилердин кыргын ылаңын камтыган PVS баалоо жүргүзүүгө сүйлөшүүлөр жүргүзүлүп, ВОЗЖ МЭБ тарабынан эксперттер дайындалды.

Асыл тукум мал чарбасындагы иш-чаралар:

2025-жылдын 15-майында Кыргыз Республикасынын Суу ресурстары, айыл чарба жана кайра иштетүү өнөр жайы министрлиги тарабынан “Кыргыз Республикасынын асыл тукум заводдордун жана фермаларынын тизмесин бекитүү жөнүндө” № 05/2-17/109 буйругу кабыл алынып, өлкө боюнча 186 мал чарба субъектиси расмий түрдө асыл тукум статусуна ээ болду. Аларга министрлик тарабынан күбөлүктөр берилди.

Асыл тукум чарбалардын тизмеси төмөнкүдөй:

• Кой чарба – 75

• Эчки чарба – 5

• Ири мүйүздүү мал чарба – 66

• Жылкы чарба – 35

• Топоз чарба – 5

• Канаттуу чарба – 2

• Аары чарба – 4

Асыл тукум малдын жалпы саны:

• Кой – 52 580 баш

• Эчки – 3 590 баш

• Жылкы – 3 784 баш